Page 160 - 2010-2011

159
ήταν γενικώς υψηλό (> 90%), σημειώθηκαν σημαντικές διαφορές στα επίπεδα προσκολλήσεως μεταξύ
των εξετασθέντων ποικιλιών σίτου.
ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗΣ ΦΟΡΕΑΣ ΜΦΙ
ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΝΤΕΣ ΦΟΡΕΙΣ Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, Γ.Π.Α., Υπ.Α.Α.Τ.
ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΓΙΑ ΤΟ ΜΦΙ Νικόλαος Γ. Καβαλλιεράτος
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ / ΤΜΗΜΑ Εργαστήριο Γεωργικής Εντομολογίας, Τμήμα
Εντομολογίας και Γεωργικής Ζωολογίας
ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΕΡΓΟΥ 4 έτη
ΠΟΣΟΣΤΟ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗΣ 100%
ΠΗΓΗ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗΣ ΜΦΙ
1.3.1.16 Αξιολόγηση της εντομοκτόνου δράσεως των υγρών spinosad, fipronil και
αμπαμεκτίνης κατά εντόμων εχθρών των αποθηκευμένων γεωργικών
προϊόντων και τροφίμων
Αξιολογήθηκε στο εργαστήριο η εντομοκτόνος δράση του abamectin κατά των ακμαίων
Rhyzopertha dominica (F.), Sitophilus oryzae (L.) και Tribolium confusum Jacquelin du Val επί 2
δημητριακών (σιτάρι, αραβόσιτος), σε 2 θερμοκρασίες (25 και 30 oC) και σε 4 δόσεις: 0.01, 0.1, 0.5 και
1 ppm. Η θνησιμότητα των εκτεθέντων ακμαίων εκτιμήθηκε μετά από 7, 14 και 21 d, ενώ η παραγωγή
ακμαίων μετά από 60 d. Η αύξηση της δόσης, του διαστήματος εκθέσεως και της θερμοκρασίας
αύξησε την δράση abamectin. Αξιοσημείωτη θνησιμότητα παρατηρήθηκε για όλα τα εξετασθέντα είδη
εντόμων μετά από 21d εκθέσεως δεδομένου ότι η θνησιμότητα του S. oryzae ήταν λίαν υψηλή ακόμα
και μετά από 7d εκθέσεως. Για δόσεις υψηλότερες από 0.5 ppm η δράση του abamectin ήταν
υψηλότερη στον αραβόσιτο εν συγκρίσει με το σιτάρι σε όλα τα εξετασθέντα είδη εντόμων.
Παρατηρήθηκε παραγωγή απογόνων για όλα τα εξετασθέντα είδη εντόμων στις δόσεις των 0.01 και
0.1 ppm.
To Fipronil είναι εντομοκτόνος πυραζόλη η οποία χρησιμοποιείται ευρέως κατά εντόμων που
προσβάλλουν υπαίθριες καλλιέργειες και κατά εντόμων υγειονομικής σημασίας. Χρησιμοποιείται
επίσης ως κτηνιατρικό φάρμακο. Δεν υπάρχουν όμως αναφορές για εκτίμηση της εντομοκτόνου
δράσεως του Fipronil κατά εντόμων εχθρών των αποθηκευμένων γεωργικών προϊόντων και τροφίμων.
Διενεργήθηκαν 3 σειρές εργαστηριακών βιοδοκιμών προς εκτίμηση του Fipronil κατά των ακμαίων
Sitophilus oryzae (L.), Tribolium confusum Jacquelin du Val, Rhyzopertha dominica (F.) και
Prostephanus truncatus (Horn). Για τον σκοπό αυτό μελετήθηκαν οι ακόλουθοι παράγοντες: δόση
(0,01, 0,1, 1 και 10 mg fipronil kg-1 grain), έκθεση (24 h, 48 h, 7 days, 14 days), θερμοκρασία (20, 25,
30 oC), σχετική υγρασία (RH) (55, 65%) και το είδος του δημητριακού (σίτος, αραβόσιτος, κριθάρι,
ρύζι). Η παραγωγή απογόνων εκτιμήθηκε μετά από 64d εκθέσεως. Σε δόσεις <1 mg fipronil kg-1 grain,
η αποτελεσματικότητα του fipronil αυξήθηκε με την αύξηση της θερμοκρασίας από 20 σε 25 oC κατά
των ακμαίων S. oryzae ή R. dominica για εκθέσεις >48 h και κατά των ακμαίων T. confusum ή P.
truncatus για εκθέσεις >24 h. Περαιτέρω έκθεση της θερμοκρασίας από 25 σε 30 oC, παρ’ ότι η
αποτελεσματικότητα αυξήθηκε σε δόσεις <1 mg fipronil kg-1 grain κατά του S. oryzae σε όλες τις
εκθέσεις και κατά του T. confusum μετά από 7 d εκθέσεως, συνδέθηκε αρνητικώς με την
αποτελεσματικότητα κατά των R. dominica ή P. truncatus για εκθέσεις >24h. Αντιθέτως, αύξηση της
RH δεν είχε σημαντική επίδραση στην αποτελεσματικότητα του fipronil. Παρ’ ότι η εντομοκτόνος
δράση του fipronil επί των διαφόρων ειδών δημητριακών διέφερε αναλόγως του είδους του εντόμου,
ήταν λιγότερο αποτελεσματική στο ρύζι εν συγκρίσει με το κριθάρι, τον αραβόσιτο και τον σίτο.
Ανεξαρτήτως δημητριακού, η παραγωγή απογόνων όλων των εξετασθέντων ειδών εντόμων ήταν λίαν
μικρή σε δόσεις μεγαλύτερες από 0.1 mg fipronil kg-1 grain. Το Fipronil εμφανίστηκε λίαν
αποτελεσματικό εντομοκτόνο για την προστασία των αποθηκευμένων γεωργικών προϊόντων σε
δόσεις ίσες ή μεγαλύτερες από 1 mg fipronil kg-1 grain και συνεπώς τέτοιες δόσεις χρήζουν