Page 45 - Volume 2, Issue 1, January 2009

Michaelakis et al. 46
© Benaki Phytopathological Institute
Επίδραση του pyriproxyfen, ενός ρυθμιστή ανάπτυξης
εντόμων, σε προνύμφες κουνουπιών του είδους Culex pipiens
(Diptera: Culicidae)
Α. Μιχαηλάκης, Α.-Ε. Πορίχη και Γ.Θ. Κολιόπουλος
Περίληψη Μετά την απόφαση της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την απαγόρευση των βιοκτόνων με δρων
συστατικό το temephos και τον αποκλεισμό τους από τα προγράμματα καταπολέμησης κουνουπιών
στην Ευρώπη υπάρχει επιτακτική ανάγκη να αντικατασταθεί η χρήση τους από άλλα βιοκτόνα εξίσου
ή περισσότερο αποτελεσματικά.
Στην παρούσα εργασία μελετήθηκε δράση ενός βιοκτόνου με δρων συστατικό το pyriproxy-
fen εναντίον προνυμφών κουνουπιών του είδους Culex pipiens (Diptera: Culicidae). Τo εν λόγω
βιοκτόνο που ανήκει στην κατηγορία των ρυθμιστών ανάπτυξης εντόμων δοκιμάστηκε ως προς την
αποτελεσματικότητά του σε προνύμφες 3 ης και 4 ης ηλικίας καθώς και ως προς την υπολειμματική του
δράση για μια περίοδο έως 6 ημέρες. Στόχος ήταν η διαπίστωση της καταλληλότητας του pyriproxy-
fen για χρήση σε προγράμματα ολοκληρωμένης αντιμετώπισης κουνουπιών όπου με συνδυασμό ενός
ή περισσοτέρων ελκυστικών ωοθεσίας θα μπορούσαν να διατηρήσουν μια πιθανή εστία ανάπτυξης
κουνουπιών καθαρή από τα έντομα αυτά.
Οι βιοδοκιμές έγιναν σε ελεγχόμενες συνθήκες και χρησιμοποιήθηκαν προνύμφες και σχεδίες ωών του
κοινού είδους κουνουπιού Cx. pipiens biotype molestus από εργαστηριακή εκτροφή. Η επίδραση του
pyriproxyfen μελετήθηκε και συγκρίθηκε με αυτή του temephos τόσο στις αναπτυγμένες προνύμφες
όσο και στις προνύμφες που προέκυψαν από τις σχεδίες ωών που χρησιμοποιήθηκαν στις βιοδοκιμές.
Επιπλέον μελετήθηκε κατά πόσο η παρουσία ενός από τα δύο αυτά βιοκτόνα μπορεί να επηρεάσει τη
συμπεριφορά των θηλυκών κουνουπιών ως προς την επιλογή της συγκεκριμένης εστίας για ωοθεσία.
Από τα αποτελέσματα προέκυψε ότι το pyriproxyfen είναι εξίσου αποτελεσματικό με το temephos
εναντίον των προνυμφών των κουνουπιών παρά το γεγονός ότι λόγω του διαφορετικού τρόπου
δράσης του δεν θανατώνει άμεσα τα έντομα. Τα τελικά ποσοστά θνησιμότητας ήταν παρόμοια με
αυτά του οργανοφωσφορικού εντομοκτόνου (temephos) ενώ η παρεμπόδιση εμφάνισης ακμαίων
κουνουπιών ήταν πλήρης ακόμη και στις επεμβάσεις που είχε χρησιμοποιηθεί διάλυμα pyriproxyfen
ηλικίας 6 ημερών.
Η παρουσία όμως του pyriproxyfen στο νερό είχε ως αποτέλεσμα μια απωθητική δράση ως προς την
ωοθεσία των θηλυκών κουνουπιών σε αντίθεση με το temephos που δεν εμφάνισε ούτε απωθητική
αλλά ούτε και ελκυστική δράση.
Hellenic Plant Protection Journal 2 : 41-46, 2009