Page 205 - 2010-2011

204
ΥΠΟΔΡΑΣΗ 4.2.1 Ανάπτυξη συστήματος δεικτών για την αξιολόγηση της αειφορίας σε
επίπεδο αγρο-οικοσυστημάτων
Μέλη του Εργαστηρίου Χημικού Ελέγχου συμμετέχουν στο προγράμματος LIFE SAGE10. Το
συγκεκριμένο έργο έχει ως αντικείμενο την αξιολόγηση των πιθανών επιπτώσεων ‘impacts’ γεωργικών
πρακτικών στο περιβάλλον ως εργαλείο για την εφαρμογή ISO 14001/EMAS στην πρωτογενή
παραγωγή σε επίπεδο αγρού.
Κατά τον πρώτο χρόνο υλοποίησης του τα μέλη του Εργαστηρίου Χημικού Ελέγχου μετείχαν στην
ανάπτυξη της μεθόδου για την τεκμηριωμένη ιεράρχηση και εκτίμηση των επιπτώσεων στον άνθρωπο
και στο περιβάλλον από την ελαιοκαλλιέργεια. Συγκεκριμένα έγινε διερεύνηση των σχετικών
παραμέτρων, των περιβαλλοντικών πλευρών/επιπτώσεων και πιθανών αποδεκτών και
προσδιορισμός της μεθοδολογίας ιεράρχησης των επιπτώσεων αυτών.
Τα ανωτέρω έγιναν στο πλαίσιο υλοποίησης του έργου LIFE SAGE10.
ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗΣ Δρ Α. Μαρκέλλου
ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΕΡΓΟΥ 3 ½ έτη
ΣΧΕΤΙΚΗ ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ Β 1.1.3
ΥΠΟΔΡΑΣΗ 4.2.2 Περιβαλλοντική παρακολούθηση και δείκτες τοξικότητας
4.2.2.1 Εκτίμηση των επιπέδων περιβαλλοντικής ρύπανσης στην περιοχή
υλοποίησης του προγράμματος ΕcoPest
Μία από τις κύριες δράσεις του προγράμματος ΕcoPest είναι η περιβαλλοντική
παρακολούθηση της πιλοτικής περιοχής υλοποίησης του έργου, μέσω της οποίας παρέχονται
πληροφορίες σχετικά με τα επίπεδα ρύπων στα υδάτινα σώματα και στο έδαφος της περιοχής. Οι
ρύποι αυτοί προέρχονται από ανθρωπογενείς δραστηριότητες σχετιζόμενες με την αγροτική
παραγωγή και αφορούν κυρίως στις συγκεντρώσεις υπολειμμάτων γεωργικών φαρμάκων και
δευτερευόντως λιπασμάτων. Σε δείγματα νερού και εδάφους που ελήφθησαν από την πιλοτική
περιοχή έγιναν αναλύσεις προσδιορισμού υπολειμμάτων γεωργικών φαρμάκων. Επιπλέον στα
δείγματα αυτά πραγματοποιήθηκαν και βιοδοκιμές τοξικότητας σε οργανισμούς δείκτες (υδρόβιους
από διαφορετικές ταξινομικές ομάδες και οργανισμούς εδάφους) περιβαλλοντικής ποιότητας.
Από το δίκτυο παρακολούθησης που εγκαταστάθηκε για το λόγο αυτό συλλέχτηκαν δείγματα νερού
από πηγάδια, γεωτρήσεις της περιοχής, επιφανειακά ύδατα από το ποτάμι και από την ακόρεστη ζώνη που
είναι ενδεικτική των διαφυγών αγροχημικών από το σύστημα φυτό-χώμα. Οι δειγματοληψίες
πραγματοποιήθηκαν σε συγκεκριμένα χρονικά διαστήματα κατά τα έτη 2009, 2010 και 2011, ώστε να γίνει
σύγκριση της περιβαλλοντικής ποιότητας στην έναρξη του προγράμματος (2009) και μετά από 1 και 2 έτη
εφαρμογής των συστημάτων χαμηλών εισροών αγροχημικών (κυρίως γεωργικών φαρμάκων) στην περιοχή.
Όπως φαίνεται από τα παρακάτω γραφήματα, τα επίπεδα ρύπων τόσο στα νερά (Γράφημα 1
και 2) όσο και στο έδαφος (Γράφημα 3) της περιοχής υλοποίησης του EcoPest μειώθηκαν μετά το 1ο
έτος εφαρμογής των συστημάτων χαμηλών εισροών γεωργικών φαρμάκων, στις διάφορες περιόδους
δειγματοληψίας.