Page 214 - 2010-2011

213
ΤΜΗΜΑ Ελέγχου Γεωργικών Φαρμάκων και
Φυτοφαρμακευτικής
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ Τοξικολογικού Ελέγχου Γεωργικών
Φαρμάκων
ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΡΓΟΥ Δρ Κωνσταντίνος Κασιώτης
ΕΜΠΛΕΚΟΜΕΝΟ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ Δρ Κυριακή Μαχαίρα
ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΕΡΓΟΥ (ΕΝΑΡΞΗ - ΛΗΞΗ) Συνεχής δραστηριότητα
ΔΡΑΣΗ 4.3 Διατήρηση και ενίσχυση βιοποικιλότητας σε αγροοικοσυστήματα
Οι σύγχρονες πρακτικές της εντατικής γεωργίας έχουν κατηγορηθεί για τη μείωση της
βιοποικιλότητας στη χλωρίδα και εντομοπανίδα στα αγρο-οικοσυστήματα. Στο πλαίσιο της δράσης 4.3
πραγματοποιείται πειραματισμός για την μελέτη της επίδρασης της εδαφοκάλυψης με μίγματα
επιλεγμένων ανθοφόρων φυτών στους πληθυσμούς επικονιαστών και ωφελίμων εντόμων στις
καλλιέργειες του αμπελιού και της ελιάς με σκοπό την ανάπτυξη κατάλληλων φυτικών μιγμάτων για
διατήρηση και ενίσχυση επιθυμητών πληθυσμών εντόμων στα γεωργικά οικοσυστήματα. Η αύξηση
των επικονιαστών δεν αναμένεται να έχει άμεση επίδραση στην παραγωγή (ποσοτική ή ποιοτική)
αφού και οι δύο καλλιέργειες δεν έχουν ανάγκη τα έντομα για την επικονίασή τους. Ωστόσο, η
ελεγχόμενη παρουσία αυτοφυών ή σπαρμένων φυτικών ειδών στις καλλιέργειες μπορεί να έχει θετική
επίδραση στους πληθυσμούς των ωφελίμων εντόμων και να βελτιώσει την βιοποικιλότητα (χλωρίδα
και πανίδα) στα εν λόγω αγρο-οικοσυστήματα, στόχος που είναι απόλυτα εναρμονισμένος με τις αρχές
της νέας οδηγίας (2009/128/EC) για την ορθολογική χρήση των γεωργικών φαρμάκων.
Για τον σκοπό αυτό πραγματοποιήθηκαν πειράματα αγρού στην περιοχή της Μεσσαράς,
Κρήτη, για την ελιά και του Αμύνταιου, Φλώρινα, για το αμπέλι με ανοιξιάτικη σπορά κατά το 2011. Τα
αποτελέσματα του πρώτου χρόνου έδειξαν ότι η εδαφοκάλυψη με φυτικά μίγματα όπου το κυρίαρχο
είδος κατά την άνθηση ήταν το S. alba προσέλκυσε τους περισσότερους επικονιαστές, κυρίως
εδαφόβιες μέλισσες (Andrenidae) και μέλισσες και στις δύο καλλιέργειες όπως επίσης βομβίνους σε
μικρότερους αριθμούς στην περίπτωση της ελιάς. Οι νησίδες με φυσική φυτοκάλυψη όπου κυρίαρχο
είδος ήταν το ιθαγενές Sinapis sp. προσέλκυσαν επικονιαστές το ίδιο αποτελεσματικά σε σχέση με τις
νησίδες με τα σπαρμένα φυτά. Επίσης οι νησίδες προσέλκυσαν εδαφόβιες μέλισσες, μέλισσες και
βομβίνους στον ελαιώνα κατά την άνθηση των B. officinalis και C. sativum. Η εδαφοκάλυψη με την
μορφή νησίδων 3m2 στον ελαιώνα συνέβαλλε στην διατήρηση ωφελίμων εντόμων (παρασιτοειδή
Hymenoptera και αρπακτικά Chrysoperla sp., Orius sp.). Η προσέλκυση ωφελίμων εντόμων στα
σπαρμένα περιθώρια του αμπελώνα δεν διέφερε από τα περιθώρια με φυσική βλάστηση αν και
απαιτούνται περισσότερες δειγματοληψίες για να εξαχθούν συμπεράσματα σχετικά με τον ρόλο της
εδαφοκάλυψης στη διατήρηση ωφελίμων εντόμων στον αμπελώνα. Επιπλέον, προγραμματίζεται ο
πειραματισμός και με άλλα φυτικά είδη στα μίγματα.
Τα ανωτέρω έγιναν στο πλαίσιο υλοποίησης του έργου «Επίδραση εδαφοκάλυψης με μίγματα
ανθοφόρων φυτών στους πληθυσμούς φυσικών εχθρών και επικονιαστών στις καλλιέργειες της ελιάς
και του αμπελιού»
ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗΣ Δρ Φ. Καραμαούνα
ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΕΡΓΟΥ 36 μήνες (15.10.2010 - 15.10.2013)
ΕΜΠΛΕΚΟΜΕΝΟ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ Δρ Φ.Καραμαούνα, Δρ Β. Κατή, Δρ Αι.
Μαρκέλλου, Λ. Οικονόμου - Εξωτερικοί
συνεργάτες Δρ Ν. Βολακάκης, Δρ Κ. Βαρίκου