68
κατά των Pyralidae εχθρών των αποθηκευμένων γεωργικών προϊόντων και τροφίμων. Για τον σκοπό
αυτό εφαρμόστηκαν οι εξατμιστήρες Exosex SPTab, οι οποίοι περιέχουν την σκόνη Entostat
TM
, σε
δικτυωτό 5 x 5 m σε τρεις εγκαταστάσεις: έναν βιομηχανικό μύλο στην Ιταλία και δύο καταστήματα
λιανικής πωλήσεως στην Ελλάδα. Το αφθονότερο Pyralidae ήταν το
Ephestia kuehniella
στον
βιομηχανικό μύλο. Η παρακολούθηση μέσω φερομονικών παγίδων στον βιομηχανικό μύλο κατέδειξε
ότι η τοποθέτηση των εξατμιστήρων Exosex SPTab μείωσε τον αριθμό των συλλήψεων 2 μήνες μετά
την αρχική εφαρμογή της μεθόδου. Στην περίπτωση των εγκαταστάσεων στην Ελλάδα, το αφθονότερο
είδος ήταν το
Plodia interpunctella
. Στις εγκαταστάσεις αυτές, υπήρχε διαρκής παρακολούθηση του
πληθυσμού μεταξύ Ιανουαρίου 2008 μέχρι τον Φεβρουάριο 2011 με φερομονικές παγίδες και τρυβλία
Petri τα οποία περιείχαν σιμιγδάλι και χρησίμευαν ως παγίδες ωοτοκίας. Η παρουσία των αρρένων
P.
interpunctella
στις φερομονικές παγίδες στις δύο εγκαταστάσεις, μειώθηκε μετά την τοποθέτηση των
εξατμιστήρων Exosex SPTab εν συγκρίσει με τις συλλήψεις κατά το ίδιο διάστημα τα προηγούμενα
χρόνια. Ταυτοχρόνως, ο αριθμός των εξερχομένων ακμαίων στις παγίδες ωοτοκίας μειώθηκε σε
αξιοσημείωτο βαθμό μετά την τοποθέτηση των εξατμιστήρων Exosex SPTab εν συγκρίσει με το
προηγούμενο διάστημα παρακολουθήσεως. Η παρούσα εργασία καταδεικνύει ότι το σύστημα
αυτοσυγχύσεως είναι αποτελεσματικό και αξιόπιστο και μπορεί να εφαρμοστεί με επιτυχία κατά
Pyralidae Pyralidae εχθρών των αποθηκευμένων γεωργικών προϊόντων και τροφίμων βιομηχανικούς
μύλους και καταστήματα λιανικής πωλήσεως.
Σ
ΥΝΤΟΝΙΣΤΗΣ ΦΟΡΕΑΣ
Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας
Σ
ΥΜΜΕΤΕΧΟΝΤΕΣ ΦΟΡΕΙΣ
Μ.Φ.Ι., Exosect Limited
Ε
ΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΣ
Υ
ΠΕΥΘΥΝΟΣ ΓΙΑ ΤΟ
ΜΦΙ
Νικόλαος Γ. Καβαλλιεράτος
Ε
ΡΓΑΣΤΗΡΙΟ
/ Τ
ΜΗΜΑ
Εργαστήριο Γεωργικής Εντομολογίας, Τμήμα
Εντομολογίας και Γεωργικής Ζωολογίας
Δ
ΙΑΡΚΕΙΑ ΕΡΓΟΥ
1.1.2009 - 31.12.2013
Κ
ΑΛΥΨΗ
Α
ΝΑΛΩΣΙΜΩΝ
& Μ
ΕΤΑΚΙΝΗΣΕΩΝ
Επιτροπή Ερευνών Πανεπιστημίου Θεσσαλίας
2.3.15 Καταπολέμηση των
Prostephanus truncatus, Tribolium confusum
και
Rhyzopertha dominica
με τη χρήση μιμητών δράσεως ορμονών νεότητας και
παρεμποδιστών βιοσυνθέσεως χιτίνης
Εξετάστηκαν εργαστηριακώς ρυθμιστές αναπτύξεως των εντόμων (IGRs), 2 ενώσεις που
μιμούνται την νεοτίνη (JHAs) (fenoxycarb, pyriproxifen), 4 παρεμποδιστές της βιοσυνθέσεως της
χιτίνης (CSIs) (diflubenzuron, flufenoxuron, lufenuron, triflumuron), 1 ένωση που μιμείται την δράση
της εκδυσόνης (methoxyfenozide) και 1 συνδυασμός CSI + JHA (lufenuron + fenoxycarb) κατά των
ακμαίων
Prostephanus truncatus
επί αραβοσίτου και κατά των ακμαίων
Rhyzopertha dominica
επί
σίτου. Οι εξετασθέντες IGRs εφαρμόστηκαν επί του αραβοσίτου σε 3 δόσεις: 1, 5, 10 ppm και ο
πειραματισμός έλαβε χώρα σε 3 θερμοκρασίες: 20, 25, 30
o
C στην περίπτωση του
P. truncatus
ενώ
στην περίπτωση του
R. dominica
οι προαναφερθείσες δόσεις εκτιμήθηκαν στους 25
o
C επί σίτου.
Εκτός από την παραγωγή απογόνων εκτιμήθηκε η θνησιμότης των γονέων μετά από 14 d εκθέσεώς
τους επί των ψεκασθέντων προϊόντων με IGRs. Όλοι οι IGRs ήσαν λίαν αποτελεσματικοί (>88.5%
καταστολή των απογόνων) κατά των εξετασθέντων ειδών εντόμων σε δόσεις ≥5 ppm ενώ το
diflubenzuron στους 25
o
C στην περίπτωση του
P. truncatus
ή των lufenuron και pyriproxyfen στην
περίπτωση του
R. dominica
κατέστειλαν πλήρως την παραγωγή απογόνων (100%) όταν
εφαρμόστηκαν σε δόση 1 ppm. Η υψηλότερες τιμές θνησιμότητας των ακμαίων
R. dominica
παρατηρήθηκαν στον συνδυασμό lufenuron + fenoxycarb σε όλες τις δοκιμασθείσες δόσεις. Η
θερμοκρασία δεν επηρέασε την αποτελεσματικότητα των εξετασθέντων IGRs κατά του
P. truncatus
σε
μεγάλο εύρος όσον αφορά στην θνησιμότητα των ακμαίων και στην παραγωγή απογόνων. Οι
εξετασθέντες IGRs θα μπορούσαν να θεωρηθούν ως εφαρμόσιμα προστατευτικά σπόρων
