108
και καταφύγιο στα έντομα επικονιαστές με επίπτωση στην παραγωγή των εντομόφιλων καλλιεργειών.
Σε πείραμα που έγινε στα Χανιά Κρήτης κατά το διάστημα 2013-1014 μελετήθηκε η επίδραση της
εγκατάστασης επιλεγμένων ανθοφόρων ειδών των οικογενειών Boraginaceae, Apiaceae, Asteraceae,
Brassicaceae, Fabaceae και Polygonaceae στα περιθώρια χωραφιού με καλλιέργεια καρπουζιού,
στην προσέλκυση υμενόπτερων επικονιαστών. Τα κριτήρια για την επιλογή των φυτών προς σπορά
καθώς και η μεθοδολογία των μετρήσεων περιγράφονται στις Εκθέσεις Εργασιών 2012.
Από τις αρχές Απριλίου 2013 έως το τέλος Μαΐου 2013 έγιναν μετρήσεις της ανθοφορίας και των
επικονιαστών που επισκέπτονταν τα άνθη των περιθωρίων με τα σπαρμένα είδη φυτών, τα άνθη των
αυτοφυών φυτών (μάρτυρας) και των ανθέων της καλλιέργειας.
Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι η παρουσία επιλεγμένων φυτικών ειδών κοντά στην καλλιέργεια του
καρπουζιούμπορεί να προσελκύσει μεγάλους αριθμούς επικονιαστών (κυρίως μέλισσες και εδαφόβιες
μέλισσες) οι οποίοι θα μπορούσαν με την κατάλληλη διαχείριση της φυτοκάλυψης να συμβάλλουν
στην επικονίαση του καρπουζιού.
Τα ανωτέρω έγιναν στο πλαίσιο υλοποίησης του έργου
“Operation Pollinator: Επίδραση της
σποράς επιλεγμένων ανθοφόρων φυτών στα περιθώρια καλλιέργειας καρπουζιού στην
προσέλκυση επικονιαστών”
Σ
ΥΝΤΟΝΙΣΤΕΣ
Δρ Β. Κατή, Δρ Φ. Καραμαούνα
Δ
ΙΑΡΚΕΙΑ
Ε
ΡΓΟΥ
21 μήνες (Μάρτιος 2013 – Νοέμβριος 2014)
Ε
ΜΠΛΕΚΟΜΕΝΟ
Π
ΡΟΣΩΠΙΚΟ
Δρ Φ. Καραμαούνα, Δρ Β. Κατή, Δρ Α. Μαρκέλλου,
Δρ Λ. Οικονόμου, Σ. Λυμπεροπούλου, Ε. Τριβέλλα
Π
ΗΓΗ
Χ
ΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗΣ
Εταιρεία Syngenta Hellas (100%)
4.2.6 Μέσα και μέθοδοι εφαρμογής των ζιζανιοκτόνων για την διατήρηση της
βιοποικιλότητας σε ελαιώνες
Η ορθολογική χρήση των ζιζανιοκτόνων είναι σήμερα μια αναγκαιότητα για μια σειρά από
σημαντικούς λόγους. Κατά τα τελευταία 10 χρόνια παρατηρείται μια σταδιακή μείωση των διαθέσιμων
δραστικών και η τάση αυτή αναμένεται να επιδεινωθεί περαιτέρω μετά την εισαγωγή της Οδηγίας
1107/2009 λόγω των υψηλών απαιτήσεων για την έγκριση νέων δραστικών ουσιών. Παράλληλα η
πλήρης εφαρμογή της Οδηγίας Πλαίσιο για τα Νερά δίνει όλο και μεγαλύτερη έμφαση στα ζιζανιοκτόνα
σαν ουσίες-στόχους για την ρύπανση αυτών. Επιπρόσθετα, η ανθεκτικότητα των ζιζανίων στα
ζιζανιοκτόνα αυξάνεται με αποτέλεσμα να αυξάνονται τα είδη και οι πληθυσμοί ζιζανίων με όλο και πιο
πολλούς μηχανισμούς ανάπτυξης ανθεκτικότητας δημιουργώντας μια πολύ σοβαρή κατάσταση.
Για την μελέτη του προβλήματος της ανάπτυξης ανθεκτικότητας των ζιζανίων στο glyphosate,
συλλέχθηκαν ύποπτοι πληθυσμοί του ζιζανίου κόνυζα (
Conyza
spp), που είναι το πιο συχνά
απαντώμενο ζιζάνιο που έχει αναπτύξει ανθεκτικότητα σε πολλά μέρη του κόσμου αλλά και πολλές
περιοχές της χώρας μας, από ελαιώνες της περιοχής της Πύλου. Στην περιοχή αυτή έχει διαπιστωθεί
η ύπαρξη και των 3 ειδών κόνυζας,
C. canadensis
,
C. bonariensis
and
C. albida
.
Από τους 35 πληθυσμούς που εξετάσθηκαν, οι 26 (74%) αποδείχθηκαν ότι είναι ανθεκτικοί, με
dose-response πειράματα. Οι περισσότεροι από τους πληθυσμούς αυτούς αποδείχθηκε ότι ήταν
ανθεκτικοί και με το βιοχημικό τεστ του σικιμικού οξέος. Επιπρόσθετα πειράματα αγρού, σε ύποπτο
ελαιώνα της Πύλου, έδειξε ότι οι πληθυσμοί του συγκεκριμένου ελαιώνα ήταν ανθεκτικοί (Εικόνα 1).
Επιπρόσθετα, έγινε μοριακή ανάλυση του επιπέδου έκφρασης δυο χαρακτηριστικών γονιδίων
(ΕPSPS, M11), με σύγκριση ενός R-πληθυσμού (73.03) και ενός S- πληθυσμού (Γραφημα 1). Τα
αποτελέσματα έδειξαν σημαντικά αυξημένα επίπεδα έκφρασης των δύο αυτών γονιδίων στα R-φυτά,
σύμφωνα με την βιβλιογραφία.
