Α. Ερευνα - Εφαρμογές - Παρατηρήσεις
72
οικογένειες Tetranychidae, Tenuipalpidae, Eriophyidae που περιλαμβάνουν φυτοφάγα
ακάρεα και Phytoseiidae η οποία περιλαμβάνει αρπακτικά είδη. Τα δείγματα αφορούσαν
δενδρώδεις καλλιέργειες, κηπευτικά, αποθηκευμένα προϊόντα αλλά και αστικό πράσινο.
(Παγώνα Παπαϊωάννου-Σουλιώτη, Ελευθερία Καπαξίδη
και Δήμητρα Μαρκογιαννάκη-Πρίντζιου)
20.Ανάπτυξη συστημάτων διαχείρισης των φυτοφάγων ακάρεων της ελιάς
στα πλαίσια της ολοκληρωμένης παραγωγής.
Η Επιστημονική Ομάδα του Εργαστηρίου σε συνεργασία με το Περιφερειακό Κέντρο
Προστασίας Φυτών και Ποιοτικού Ελέγχου Ηρακλείου Κρήτης ξεκίνησε από το 2008 μία
συστηματική μελέτη που βρίσκεται σε εξέλιξη, σε δύο ελαιώνες ποικιλίας «Κορωνέϊκη»
των περιοχών Επισκοπής και Γουβών του Νομού Ηρακλείου, λόγω της παρατηρούμενης
έξαρσης της συμπτωματολογίας των εξογκωμάτων στους καρπούς στις περιοχές αυτές,
τα τελευταία χρόνια. Οι παρατηρήσεις αφορούσαν συστηματικές 15νθήμερες δειγμα-
τοληψίες κλαδίσκων με φύλλα και καρπούς καθ΄ όλη την καλλιεργητική περίοδο. Έτσι
την άνοιξη, εξετάσθηκαν τα πρώτα δείγματα ανθοταξιών από τις παραπάνω περιοχές,
με σημαντικούς πληθυσμούς ακάρεων (Eriophyidae) πάνω στους βότρεις χωρίς όμως ιδι-
αίτερες ζημιές στα άνθη, εκτός από κάποιες παρατηρούμενες υπόφαιες κηλιδώσεις. Στη
συνέχεια, ανά 15νθήμερο εξετάζονταν 10 κλαδίσκοι μήκους περίπου 20 εκ. με φύλλα και
καρπούς που λαμβάνονταν τυχαία ανά ελαιώνα. Από κάθε κλαδίσκο συλλέγονταν όλοι
οι καρποί, εξετάζονταν ο καθένας χωριστά κάτω από το στερεοσκοπικό μικροσκόπιο
με σκοπό τη διαπίστωση της παρουσίας ακάρεων ή μη, παρακολουθώντας ταυτόχρονα
την εξέλιξη της ανάπτυξης των καρπών και το συσχετισμό τους με την εκδήλωση των
ύβων πάνω σε αυτούς. Τα φύλλα από την αρχή των δειγματοληψιών και στις δύο περι-
οχές, έφεραν συμπτώματα προσβολής (χαρακτηριστικές υπόφαιες κηλίδες) και κινητές
μορφές, οι οποίες άρχισαν να μειώνονται σημαντικά από τα μέσα Ιουλίου ώστε στο τέλος
Αυγούστου είχαν πλέον χαθεί παντελώς από τα φύλλα (άνω και κάτω επιφάνεια). Σε ότι
αφορά τους καρπούς, οι ενδελεχείς στερεοσκοπικές παρατηρήσεις από τις συστηματικές
δειγματοληψίες που ξεκίνησαν από τις αρχές Ιουνίου και που συνεχίστηκαν μέχρι τα τέλη
Οκτωβρίου έδειξαν ότι η παρουσία των ύβων στους καρπούς δεν συνδέονται άμεσα με
την παρουσία των Eriophyidae. Θα πρέπει να επισημανθεί ότι όταν αρχίζουν οι πρώτες
ενδείξεις ανωμαλιών στην ανάπτυξη των καρπών, που συμπίπτουν χρονικά στα τέλη Ιου-
νίου με αρχές Ιουλίου και στη συνέχεια από τα μέσα του ιδίου μηνός και μετά που γίνονται
πλέον ευδιάκριτα τα εξογκώματα, τότε οι πληθυσμοί των ακάρεων στα γνωστά ενδιαιτή-
ματα των καρπών μειώνονται σημαντικά για να καταλήξουν να είναι σχεδόν μηδενικοί
τους τελευταίους μήνες (Σεπτέμβριο και Οκτώβριο). Το γεγονός αυτό, αν και δεν έχουν
ολοκληρωθεί οι παρατηρήσεις, καταδεικνύει για άλλη μια φορά ότι τα αίτια θα πρέπει να
αναζητηθούν σε άλλους παράγοντες.
(Παγώνα Παπαϊωάννου-Σουλιώτη και Δήμητρα Μαρκογιαννάκη-Πρίντζιου)