Page 14 - Volume 5, Issue 1, January 2012

Dembilio & Jacas

12

ΑΡΘΡΟ ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗΣ

Βιο-οικολογία και ολοκληρωμένη αντιμετώπιση του

ρυγχοφόρου των φοινικοειδών,

Rhynchophorus ferrugineus

(Coleoptera: Curculionidae), στην περιοχή της Βαλέντσια

(Ισπανία)

Ó. Dembilio και J.A. Jacas

Περίληψη

Ο ρυγχοφόρος των φοινικοειδών,

Rhynchophorus ferrugineus

Olivier (Coleoptera:

Curculionidae), είναι ένας από τους πιο καταστρεπτικούς εντομολογικούς εχθρούς των φοινικοειδών

στον κόσμο. Έχει εξαπλωθεί σε όλες τις ηπείρους και έχει αναφερθεί σε 26 είδη φοινικοειδών από 16

διαφορετικά γένη. Στην λεκάνη της Μεσογείου, ο ρυγχοφόρος έχει αναδειχθεί στον σημαντικότερο

εχθρό των φοινικοειδών, κυρίως του

Phoenix canariensis

hort. ex Chabaud, ενδημικό είδος των Καναρί-

ων Νήσων που χρησιμοποιείται ευρέως ως καλλωπιστικό. Στην παρούσα εργασία συνοψίζονται τα απο-

τελέσματα ερευνητικής μελέτης που έχει γίνει για τον ρυγχοφόρο στο Πανεπιστήμιο UJI και το Ερευνη-

τικό Ινστιτούτο IVIA της Ισπανίας. Πρώτος στόχος αυτής της μελέτης αυτής ήταν ο προσδιορισμός δια-

φορετικών βιο-οικολογικών παραμέτρων του

R. ferrugineus

στις συνθήκες του Μεσογειακού κλίματος.

Από τα φοινικοειδή που μελετήθηκαν, μόνο το

Washingtonia filifera

εμφανίζει μηχανισμούς ανθεκτι-

κότητας στο

R. ferrugineus

. Αν και τα φοινικοειδή

Chamaerops humilis

και

Phoenix theophrasti

εμφανί-

ζουν μηχανισμούς άμυνας αλλά δεν μπορούν να θεωρηθούν ανθεκτικά στο

R. ferrugineus

. Η ανάπτυξη

του

R. ferrugineus

στον Κανάριο φοίνικα,

P. canariensis,

στο Μεσογειακό κλίμα διαρκεί 666,5 ημεροβαθ-

μούς και το έντομο μπορεί να συμπληρώσει 13 προνυμφικά στάδια. Σε περιοχές με μέση ετήσια θερ-

μοκρασία μικρότερη από 15º C αναμένεται μια μόνο γενεά ενώ σε περιοχές με μέση ετήσια θερμοκρα-

σία μεγαλύτερη από 19ºC, περισσότερες από δύο γενεές. Η ωοτοκία του

R. ferrugineus

επηρεάζεται επί-

σης από την θερμοκρασία. Η κατώτερη θερμοκρασία για ωοτοκία και εκκόλαψη των ωών του ρυγχο-

φόρου είναι κοντά στην μέση ετήσια θερμοκρασία στο μεγαλύτερο μέρος της βόρειας ακτής της Με-

σογειακής λεκάνης. Κάτω από αυτές τις συνθήκες, δεν αναμένονται νέες προσβολές κατά το μεγαλύτε-

ρο μέρος του χειμώνα. Ο δεύτερος στόχος της μελέτης ήταν να βελτιωθεί η χημική και βιολογική αντι-

μετώπιση του εντόμου. Σκευάσματα φυτοπροστατευτικών προϊόντων με δραστική ουσία imidacloprid

ή εντομοπαθογόνο νηματώδη

Steinernema carpocapsae

με χιτοζάνη ήταν πολύ αποτελεσματικά κατά

του

R. ferrugineus

σε συνθήκες υπαίθρου. Δοκιμάστηκαν διάφοροι χρόνοι εφαρμογής και συνδυασμοί

σκευασμάτων που έδειξαν υψηλή αποτελεσματικότητα σε όλες τις περιπτώσεις. Ένα ιθαγενές στέλε-

χος του

Beauveria bassiana,

το οποίο βρέθηκε να προσβάλλει νύμφες του

R. ferrugineus,

αποδείχτηκε

πολύ αποτελεσματικό έναντι όλων των βιολογικών σταδίων ανάπτυξης του ρυγχοφόρου στο εργαστή-

ριο. Επιπρόσθετα, ενήλικα άτομα και των δύο φύλων που είχαν εμβολιαστεί με τον μύκητα μετέδωσαν

την ασθένεια σε υγιή ενήλικα του αντίθετου φύλου επιβεβαιώνοντας ότι το

B. bassiana

είναι εν δυνάμει

παράγοντας βιολογικής αντιμετώπισης του εντόμου. Τα αποτελέσματα αυτά μπορούν να συμβάλλουν

στην ανάπτυξη ενός προγράμματος ολοκληρωμένης αντιμετώπισης του ρυγχοφόρου.

Hellenic Plant Protection Journal

5:

1-12, 2012

Weevil (

Rhynchophorus ferrugineus

) in the Co-

munidad Valenciana, In: Jornada Internacional

sobre el Picudo Rojo de las Palmeras.

Fundación

Agroalimed

, Valencia, Spain, 9-17 p.

Viado, G.B. and Bigornia, A.E. 1949. A biological

study of the Asiatic palm weevil,

Rhynchopho-

rus ferrugineus

(Olivier), (Curculionidae, Co-

leoptera).

Philippine Agriculturist

, 33: 1-27.

Vidyasagar, P.S.P.V., Mohammed, H., Abozuhairah,

R.A., Al-Mohanna, O.E. and Al-Saihati, A.A.

2000. Impact of mass pheromone trapping on

red palm weevil: adult population and infesta-

tion level in date palm gardens of Saudi Arabia.

Planter

, 76: 347-355.

Received:21 November 2011; Accepted:18 January 2012