61
ασθένειας (δευτερογενείς προσβολές). Το 2014, όταν η καμπύλη εξέλιξης της προσβολής έφτανε το
100%, ο κύκλος αυτός θεωρείτο ολοκληρωμένος. Η καμπύλη που δείχνει την εξέλιξη της επώασης του
παθογόνου για κάθε κύκλο προσβολών ξεκινά με την έναρξη της προσβολής. Σε περίπτωση που οι
συνθήκες δεν επέτρεπαν την επώαση και κατ’ επέκταση την προσβολή, οι δύο προαναφερόμενες
καμπύλες μηδενίζονταν. Στο τελευταίο γράφημα, παρουσιάζονται οι επικρατούσες το 2014 συνθήκες
θερμοκρασίας, σχετικής υγρασίας αέρα, ύψους βροχόπτωσης και διύγρανσης των φύλλων καθ’ όλη τη
διάρκεια των προσβολών από το παθογόνο
Plasmopara viticola
. Από όλα τα παραπάνω φαίνεται ότι,
την περίοδο υψηλού κινδύνου για την εμφάνιση και εξέλιξη της ασθένειας σε αμπελώνες, από 1
η
Μαΐου έως και 30
η
Ιουνίου 2014, οι βροχές ήταν συνεχείς, η διάρκεια διύγρανσης των φύλλων
ξεπερνούσε στο σύνολο των περιπτώσεων τις 5 ώρες ή και τις 9 ώρες, η θερμοκρασία ήταν ευνοϊκή
(21-27
ο
C) και τα επεισόδια βροχής πυκνά. Αυτό είχε ως συνέπεια τη συνεχή πρόγνωση αυξημένου
κινδύνου για νέες προσβολές όπως τελικά αποδείχτηκε με την σχεδόν ολοσχερή καταστροφή, στους
μάρτυρες, των φύλλων και των βότρυων. Το εν λόγω πείραμα αποτελεί αυτό που ονομάζεται ‘worst
case scenario’ για την αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας νέων ουσιών.
Μετεωρολογικά δεδομένα και οι εκτιμήσεις της έντασης προσβολής στο αμπέλι
χρησιμοποιήθηκαν και από άλλους εταίρους του Προγράμματος, οι οποίοι αναπτύσσουν ένα σύστημα
λήψης απόφασης για τον περονόσπορο της αμπέλου σε ευρωπαϊκό επίπεδο (
D
ecision
S
upport
S
ystem), το οποίο θα δοκιμαστεί και στη χώρα μας την τρέχουσα καλλιεργητική περίοδο του 2015.
Παράλληλα σε κάθε πειραματικό αγρό, πραγματοποιούνταν δειγματοληψίες φύλλων για μέτρηση
ωφελίμων αρθροπόδων στο εργαστήριο. Τέλος οι επιπτώσεις των πιο αποτελεσματικών ουσιών, που
επιλέχτηκαν από όλα τα πειράματα του 2014 στην Ευρώπη, σε υδρόβιους οργανισμούς, αρθρόποδα
και σε γαιοσκώληκες (οργανισμοί δείκτες), πραγματοποιήθηκαν στο ΜΦΙ (αναλυτικά αναφέρονται από
τις αρμόδιες ομάδες Εντομολόγων και Τοξικολόγων).
Στα πλαίσια υλοποίησης του Προγράμματος οργανώθηκε στη Γαλλία η 3
η
Ετήσια Συνάντηση του
COFREΕ, που πραγματοποιήθηκε στο Περπινιάν και στην οποία η Ομάδα του ΜΦΙ παρουσίασε τα
αποτελέσματα έρευνάς της και της ανατέθηκε η διεξαγωγή νέου πειράματος στο αμπέλι για το έτος
2015.
Στο πλαίσιο του προγράμματος οργανώθηκε και πραγματοποιήθηκε πείραμα μεγάλης κλίμακας
και σε
βιομηχανική τομάτα
.
Τα προϊόντα που δοκιμάστηκαν ήταν μικροβιακά, φυτικά ή άλλες ουσίες φυσικής προέλευσης των
οποίων ο τρόπος δράσης
in vitro
και
in vivο
μελετήθηκε σε εργαστήρια Ιδρυμάτων στο εξωτερικό.
Παράλληλα με τις νέες ουσίες και τα μικροβιακά σκευάσματα δοκιμάστηκαν και 2 στρατηγικές
καταπολέμησης του μύκητα
Phytophthora infestans,
που προκαλεί την ασθένεια που είναι γνωστή ως
περονόσπορος στην τομάτα, που περιελάμβαναν διαφορετικές επεμβάσεις με εναλλαγή ουσιών του
COFREE με μία εφαρμογή χαλκούχου σκευάσματος ή και χωρίς χαλκό (όπως αναλυτικά περιγράφεται
για το αμπέλι στην προηγούμενη παράγραφο). Οι αποφάσεις του ποια θα είναι η ουσία που θα
εφαρμοστεί στις στρατηγικές, λαμβάνονταν μετά από την πρόγνωση του καιρού και της ασθένειας με
ειδικά μοντέλα αλλά και με βάση τις εγγενείς ιδιότητες των καινοφανών σκευασμάτων ως προς τον
τρόπο δράσης τους και τις ιδιότητές τους (αντοχή σε βροχή και σε υψηλή ηλιοφάνεια κλπ). Το
μεσοδιάστημα ψεκασμών κυμαινόταν από 4-7 ημέρες. Το 2014, τα συνεχόμενα επεισόδια βροχής μαζί
με τις ευνοϊκές για την ασθένεια θερμοκρασίες (Γράφημα 3) οδήγησαν σε υψηλή έντασή της ασθένειας
στα φύλλα (Γράφημα 2), βλαστούς και καρπούς τομάτας. Μία νέα COFREE-ουσία από αυτές που
δοκιμάστηκαν, μείωσε στατιστικά σημαντικά την ένταση της ασθένειας στα φύλλα μέχρι και 62 ημέρες
μετά τον 1
ο
ψεκασμό. Η συγκεκριμένη ουσία μείωσε την προσβολή κατά 70% σε σχέση με το
μάρτυρα, όπως υπολογίστηκε με βάση τις τιμές των εμβαδών κάτω από την καμπύλη εξέλιξης της
ασθένειας (AUDPCs values, %days).
