Εργαστήριο ΤΟΞΙΚΟΛΟΓΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΓΕΩΡΓΙΚΩΝ ΦΑΡΜΑΚΩΝ
Στόχος του Εργαστηρίου Τοξικολογικού Ελέγχου Γεωργικών Φαρμάκων είναι η ασφάλεια στην παραγωγή αγροτικών προϊόντων στο βαθμό που σχετίζεται με την εφαρμογή φυτοπροστατευτικών (φπ) και βιοκτόνων προϊόντων (βπ) και η ασφαλής εφαρμογή των εντομοκτόνων υγειονομικής σημασίας.
Δραστηριότητες
Οι κύριοι άξονες των επιστημονικών δραστηριοτήτων του εργαστηρίου είναι ο τοξικολογικός έλεγχος των φπ και βπ για έγκριση κυκλοφορίας τους στη χώρα μας και στην Ευρωπαϊκή Ένωση και η συμμετοχή του σε μια σειρά ερευνητικών δραστηριοτήτων που σχετίζονται με θέματα ασφάλειας για τον άνθρωπο και το περιβάλλον.
Ειδικότερα, με τον τοξικολογικό έλεγχο των φπ και των βπ προσδιορίζεται η βλαπτικότητα των σκευασμάτων και των δραστικών ουσιών τους, καθορίζονται τα ασφαλή επίπεδα έκθεσης των εργαζόμενων στη γεωργία και των καταναλωτών αγροτικών προϊόντων, και εκτιμάται ο κίνδυνος από τη χρήση τους. Λαμβάνοντας υπόψη τα συμπεράσματα του τοξικολογικού ελέγχου προτείνεται η ταξινόμηση και σήμανση των επικίνδυνων ουσιών και παρασκευασμάτων καθώς και μέσα για τη μείωση του κινδύνου (π.χ. μέσα ατομικής προστασίας του χρήστη).
Στο Εργαστήριο υλοποιείται επίσης, σημαντικός αριθμός ερευνητικών και άλλων επιστημονικών προγραμμάτων χρηματοδοτούμενων από την Ευρωπαϊκή Ένωση, Εθνικούς Φορείς και τον ιδιωτικό τομέα. Ταυτόχρονα πραγματοποιούνται ερευνητικές μελέτες με αντικείμενο τον προσδιορισμό των ανεπιθύμητων επιδράσεων σε οργανισμούς μη στόχους, την παρακολούθηση των επιπέδων έκθεσης των ψεκαστών και του αγροτικού πληθυσμού, τη βελτίωση των μέσων ατομικής προστασίας, την ανάπτυξη εργαλείων αξιόπιστης εκτίμησης του κινδύνου, την ανάπτυξη και παρακολούθηση βιολογικών δεικτών έγκαιρης πρόγνωσης ανεπιθύμητων επιδράσεων στον άνθρωπο, σε υδρόβιους οργανισμούς και σε ωφέλημα έντομα.
Στο Εργαστήριο Τοξικολογικού Ελέγχου Γεωργικών Φαρμάκων λειτουργεί μονάδα εκτροφής και πειραματισμού επίμυων φυλής Wistar και υδρόβιων οργανισμών όπως ιχθύδια Gambusia affinis, ενώ υπάρχει η τεχνογνωσία εκτροφής και πειραματισμού με άλλους υδρόβιους οργανισμούς όπως βακτήρια, μικροφύκη, Daphnia magna, Artemia salina, Brachionus plicatilis, Mutilus galoprovencialis κ.α.
Η επιστημονική εξειδίκευση του ανθρώπινου δυναμικού του εργαστηρίου δίνει τη δυνατότητα συμβολής του και σε άλλες δραστηριότητες εθνικού και διεθνούς ενδιαφέροντος (π.χ. σύνταξη τεχνικών κατευθυντήριων οδηγιών).
Από το 2004 το εργαστήριο ξεκίνησε να εφαρμόζει Σύστημα Διασφάλισης Ποιότητας κατά τις πειραματικές του δοκιμές και σήμερα είναι πιστοποιημένο από το Εθνικό Σύστημα Διαπίστευσης (ΕΣΥΔ) κατά ISO 17025:2005 (αρ. Πιστ.596) για τη διενέργεια μιας σειράς πειραματικών δοκιμών.
Κύρια πεδία έρευνας σήμερα
Οι κύριοι τομείς ερευνητικής δραστηριότητας του Εργαστηρίου σχετίζονται με την:
- Ανάπτυξη και πιστοποίηση μέσων ατομικής προστασίας κατάλληλων για θερμά κλίματα
- Παρακολούθηση των επιπέδων έκθεσης των ψεκαστών, των εργαζόμενων στην αγροτική παραγωγή και του αγροτικού πληθυσμού σε φυτοπροστατευτικά προϊόντα
- Ανάπτυξη μαθηματικών μοντέλων πρόβλεψης επιπέδων έκθεσης των ψεκαστών σε φυτοπροστατευτικά προϊόντα και αξιόπιστη εκτίμηση επικινδυνότητας
- Ανάπτυξη και παρακολούθηση πρόδρομων δεικτών για την ανίχνευση επιδράσεων στη φυσιολογία των οργανισμών (άνθρωπος, υδρόβιοι οργανισμοί, ωφέλημα έντομα)
- Ανάπτυξη μοριακών τεχνικών ανίχνευσης τοξικών επιδράσεων
- Ανάπτυξη και έγκριση κυκλοφορίας φιλικότερων φυτοπροστατευτικών προϊόντων για την ασφάλεια του περιβάλλοντος και της δημόσιας υγείας
- Ανάπτυξη μεθόδων για τη μελέτη συνδυασμένης δράσης τοξικών παραγόντων στο γενετικό υλικό
- Μελέτη των τοξικολογικών επιδράσεων γεωργικών φαρμάκων και άλλων ουσιών σε θηλαστικά (επίμυες)
- Μελέτη των τοξικολογικών επιδράσεων γεωργικών φαρμάκων και άλλων ουσιών σε υδρόβιους οργανισμούς, οι οποίοι αποτελούν δείκτες των υδάτινων οικοσυστημάτων
- Εφαρμογή των αρχών φιλο-περιβαλλοντικής στρατηγικής φυτοπροστασίας για την προστασία ευάλωτων υδάτινων οικοσυστημάτων
- Προσδιορισμός και παρακολούθηση επιπέδων εντομοκτόνων σε μέλισσες
- Προσδιορισμός και παρακολούθηση ρύπανσης παράκτιων περιοχών με τη χρήση βιολογικών δεικτών και χημικών προσδιορισμών
- Ανάπτυξη εκπαιδευτικού υλικού για την ασφαλή και ορθολογική χρήση των φπ
Εκπαιδευτική Δραστηριότητα
Το Εργαστήριο Τοξικολογικού Ελέγχου Γεωργικών Φαρμάκων μετέχει στις ακόλουθες εκπαιδευτικές δραστηριότητες:
- Επίβλεψη φοιτητών ΑΕΙ και ΤΕΙ που διενεργούν πρακτική εξάσκηση στο Εργαστήριο Τοξικολογικού Ελέγχου Γεωργικών Φαρμάκων
- Επίβλεψη εκπόνησης πτυχιακών εργασιών φοιτητών ΑΕΙ και ΤΕΙ που διενεργούνται στο Εργαστήριο
- Επίβλεψη εκπόνησης μεταπτυχιακών εργασιών και διδακτορικών διατριβών που διενεργούνται στο Εργαστήριο
- Επίβλεψη εκπόνησης πρακτικής άσκησης γεωπόνων (αγροτικό) που διενεργείται στο Εργαστήριο
- Συμμετοχή σε διδασκαλία μαθημάτων σε ΑΕΙ και ΤΕΙ
- Κατάρτιση αγροτών και γεωπόνων
Επιστημονικό προσωπικό εργαστηρίου
Δρ Κυριακή Μαχαίρα, Τοξικολόγος, Ερευνήτρια Α’, Προϊσταμένη
Δρ Κωνσταντίνος Μ. Κασιώτης, Χημικός, Ερευνητής A’
Δρ Αικατερίνη Τερμεντζή, Γεωπόνος, Ερευνήτρια B’
Δρ Ευφροσύνη Κατσάνου, Βιοχημικός, Ερευνήτρια B'
Δρ Ευφροσύνη Ζαφειράκη, Χημικός, Ερευνήτρια Γ'
Δρ Ειρήνη Μπαΐρα, MSc, Μοριακή Βιολόγος, Ερευνήτρια Γ΄
Δρ Ιωάννης Α. Θεολογίδης, Βιολόγος, Ερευνητής Γ΄
Δρ Ελιάνα Σπηλιώτη, Χημικός, Ερευνήτρια Γ΄
Δρ Αναστασία Ρεπούσκου, Βιολόγος, Ερευνήτρια Γ΄
Νίκη Αραπάκη, MSc, Χημικός, Ειδική Λειτουργική Επιστήμονας Γ΄
Αναστασία Σπυροπούλου, MSc, Βιολόγος, Ειδική Λειτουργική Επιστήμονας Γ΄
Αγαθή Χαριστού, MSc, Χημικός, Ειδική Τεχνική Επιστήμονας
Δήμητρα Νικολοπούλου, MSc, Βιοχημικός, Ειδική Τεχνική Επιστήμονας
Μάριος Κ. Μεϊντάνης, MSc, Τεχνολόγος Γεωπόνος
Πελαγία Αναστασιάδου, MSc, Τεχνολόγος Ιχθυολόγος
Δρ Δέσποινα Μπουρνελέ,Βιολόγος
Δρ Βασιλική Χατζή, Βιολόγος
Δρ Αδαμαντία Αγάλου, Γεωπόνος
Δρ Ευαγγελία Κάτσαβου, Βιολόγος
Βασιλεία Λάσκαρη, MSc, Βιολόγος
Ευσταθία Βουζαξάκη, MSc, Χημικός
Θεοδώρα Μπαρμπούνη, Γεωπόνος
Ηλέκτρα Μανέα-Κάργα, MSc, Τεχνολόγος Τροφίμων
