83
Όσον αφορά στις
in vivo
δοκιμές, εξετάστηκε η οξεία τοξικότητα τριών διαφορετικών τύπων
εκχυλισμάτων της ελιάς μετά από στόματος χορήγηση σε επίμυες. Συγκεκριμένα, εξετάστηκαν
εκχυλίσματα λαδιού, δρύπης και φύλλων ελιάς με σκοπό αρχικά τη διερεύνηση της οξείας τοξικότητας
των εν λόγω προιόντων και την συγκριτική τους αξιολόγηση όσον αφορά σε αυτήν την ιδιότητα.
Η μελέτη της οξείας τοξικότητας πραγματοποιήθηκε με βάση τα επίσημα πρωτόκολλα του
Organization for Economic Co-operation and Development (OECD) που χρησιμοποιούνται
παγκοσμίως για τον έλεγχο της τοξικότητας χημικών ουσιών. Συγκεκριμένα, δημιουργήθηκαν ομάδες
ζώων εργαστηρίου (επίμυες της φυλής Wistar), οι οποίες αποτελούνταν από θηλυκά, ενήλικα και υγιή
άτομα. Στα πειραματόζωα αυτά έγινε εφάπαξ χορήγηση των εξεταζόμενων ουσιών σε συγκεκριμένη
δόση, με οισοφαγικό καθετηριασμό. Λαμβάνοντας υπόψη ότι η τοξικότητα των εξεταζόμενων
δειγμάτων δεν αναμένεται να είναι υψηλή, η δόση που εξετάστηκε ήταν η μέγιστη προβλεπόμενη
απότα πρωτόκολλα του OECD για την μελέτη της οξείας τοξικότας, δηλαδή 2000mg/kg σωματικού
βάρους. Ακολούθως οι επίμυες παρακολουθήθηκαν καθημερινά για διάστημα 14 ημερών, ενώ
καταγράφονταν όλα τα τοξικά συμπτώματα που παρατηρήθηκαν. Επιπλέον, έγινε και καταγραφή του
σωματικού τους βάρους καθόλη τη διάρκεια του πειράματος. Στο τέλος της περιόδου των 14 ημερών
τα ζώα θυσιάστηκαν μέσω με τη χρήση CO
2
και έγινε μακροσκοπικός έλεγχος των εσωτερικών τους
οργάνων για μακροσκοπικές αλλοιώσεις. Επίσης, απομονώθηκαν συγκεκριμένα όργανα με κατάλληλη
επεξεργασία, ώστε να γίνει ιστολογική εξέταση, η οποία είναι σε εξέλιξη.
Και για τα τρία εκχυλίσματα που εξετάστηκαν η μέση θανατηφόρος δόση (LD
50
) βρέθηκε να είναι
μεγαλύτερη από 2000 mg/kg σωματικού βάρους, καθώς δεν παρατηρήθηκε κανένας θάνατος
πειραματοζώου.
Τα πειράματα με σπονδυλωτά έγιναν σύμφωνα με την ειδική άδεια από την αρμόδια υπηρεσία
της Περιφέρειας Αττικής με αριθ. Πρωτ. 2010/8.6.2015.
Τ
ΜΗΜΑ
Ελέγχου Γεωργικών Φαρμάκων και Φυτοφαρμακευτικής
Ε
ΡΓΑΣΤΗΡΙΟ
Τοξικολογικού Ελέγχου Γεωργικών Φαρμάκων
Υ
ΠΕΥΘΥΝΗ
Ε
ΡΓΟΥ
Δρ Κ. Μαχαίρα
Θέμα Διδακτορικής Διατριβής Αγαθής Χαριστού
Ε
ΜΠΛΕΚΟΜΕΝΟ
Π
ΡΟΣΩΠΙΚΟ
Δρ Κ. Μαχαίρα, Δρ Κ. Κυριακοπούλου, Δρ Ε. Κατσάνου
Δ
ΙΑΡΚΕΙΑ
Ε
ΡΓΟΥ
1.1.2014 – 31.12.2016
Κ
ΑΛΥΨΗ
Δ
ΑΠΑΝΗΣ
100% ΜΦΙ
4.4.6 Προσδιορισμός υπολειμμάτων φυτοπροστατευτικών προϊόντων με LC-MS/MS
σε δείγματα μελισσών, γύρης, μελιού, κηρήθρας και βασιλικού πολτού
Κατά το 2015 το Εργαστήριο Τοξικολογικού Ελέγχου Γεωργικών Φαρμάκων παρέλαβε
σημαντικό αριθμό δειγμάτων νεκρών μελισσών, καθώς και κηρήθρας και μελιού για χημική ανάλυση
και ανίχνευση πιθανών υπολειμμάτων φ.π. Η προέλευση των δειγμάτων ήταν από όλη τη χωρα
(Ανατολική Αττική, Βόρειο Ελλάδα, Κυκλάδες, Κεντρική Ελλάδα, Πελοπόννησο, Κρήτη και άλλες
νησιωτικές περιοχές). Η ανάλυση των δειγμάτων έγινε με την πολυδύναμη μέθοδο LC-ESI-MS/MS, για
την ανίχνευση και προσδιορισμό υπολειμμάτων 118 φυτοπροστατευτικών προϊόντων (φ.π.).
Συνολικά κατά το έτος 2015 αναλύθηκαν 40 δείγματα (36 νεκρών μελισσών, 3 κηρήθρας και 1
μελιού) και προέκυψαν συνοπτικά τα εξής αποτελέσματα: Από τα 36 δείγματα μελισσών τα 28
βρέθηκαν να έχουν υπολείμματα φ.π. (τουλάχιστον μία δραστική ουσία). Συνολικά ανιχνεύτηκαν 20
δραστικές ουσίες απο τις 118 που ελέγχει η πολυδύναμη μέθοδος. Οι συγκεντρώσεις των δραστικών
ουσιών στις μέλισσες κυμαίνονταν από 0.8 έως 3300 ng δ.ο./g βάρους υποστρώματος. Το ένα δείγμα
μελιού ήταν θετικό σε μία δραστική ουσία, σε κατώτερο επίπεδο όμως από το μέγιστο όριο
καταλοίπων (MRL) της δραστικής. Σε ότι αφορά τις κηρήθρες από τα 3 δείγματα το ένα ήταν θετικό σε
τουλάχιστον μία δραστική ουσία.
Στα πλαίσια επέκτασης του αριθμού των ουσιών που ανιχνεύει-ελέγχει η μέθοδος